Fases en tijdslijn

Toerisme Vlaanderen koopt het Rubenskasteel van de familie Maison. Het is een eerste stap naar de toekomst van deze erfgoedparel met haar rijke verleden. Eind 2019 wordt dat gevierd op een kasteelwarming met winterbarbecue. Omwonenden, lokale ondernemers en andere betrokkenen ontdekken er het Rubenskasteel en denken mee na over een nieuwe bestemming.

Het participatief project wordt opgestart met een online bevraging bij buurtbewoners en omwonenden.
 

De herbestemmingsonderzoeken beginnen. Dat omvat onder meer een ruimtelijk-functionele analyse van de site en de omgeving, een onderzoek naar het potentieel van de site en het ontwerpend onderzoek.

De eerste resultaten van de onderzoekende fases worden voorgesteld aan het brede publiek en ondernemers. Er worden twee mogelijke scenario’s gepresenteerd. Een eerste mogelijkheid is om er een plek van te maken om te onthaasten. In dat scenario komt er op het domein een hotel, brasserie met moestuin, multifunctionele ruimtes en een Rubensbezoekerscentrum. In het tweede scenario wordt het een levendige plek voor een breed publiek. Dan vinden een gastronomisch restaurant, ruimtes voor kleinschalige feesten, vergaderruimtes, een microbrouwerij, B&B en opnieuw een Rubensbezoekerscentrum er mogelijk een plek.

Eind juni is het finale herbestemmingsscenario goedgekeurd. Intussen begint ook een experiment op de site: van 1 augustus tot 31 oktober strijkt het herwaarderingsfestival  Stories Unfold neer in en rond het Rubenskasteel. Drie maanden lang wordt het domein ondergedompeld in een sfeer van inspiratie, verwondering, verbeelding en verbinding.

Het festival zal uiteindelijk afsluiten met feestelijke Rubensfeesten en afklokken op bijna 30.000 bezoekers.

De knoop is doorgehakt. Het Rubenskasteel wordt een bruisende plek met een belevingspark en -centrum gewijd aan Rubens, meeting- en congresfaciliteiten, een brasserie, een gastenverblijf en vergaderruimtes voor lokale verenigingen en ondernemingen. Meer informatie via deze link.

VRT en Toerisme Vlaanderen slaan de handen in elkaar voor een nieuwe app die een unieke en verhalende manier van wandelen in Vlaanderen introduceert: VRT PodWalks. De app werd op 26 april gelanceerd. Arnout Hauben - televisiemaker en presentator - neemt de wandelaars mee voor podwalks rond vijf bijzondere erfgoedplekken verspreid in Vlaanderen. Zo kan je voortaan meewandelen dwars door de Lage Landen.

Het herbestemmingstraject gaat een nieuwe fase in met de aftrap van de restauratiecampagne. Hoewel de werken pas begin 2026 van start gaan, zijn de voorbereidingen door het ontwerpteam in volle gang. De restauratie, met een budget van 5 miljoen euro, omvat onder meer de renovatie van de gevels en het dak van het kasteel, de herstelling van de waterpartijen rond het kasteel en de volledige restauratie van de rentmeesterswoning.

Het populaire bakprogramma Bake Off Vlaanderen is terug voor zijn achtste seizoen. De opnames vonden de voorbije maanden plaats op het schilderachtige domein van het Rubenskasteel en worden deze herfst en winter uitgezonden op Play4. 

Het gebruik van het Rubenskasteel als filmlocatie is niet nieuw. In het verleden werd ook al het vijfde seizoen van Bake Off Vlaanderen opgenomen in de tuin van het kasteel én een seizoen van Junior Bake Off Vlaanderen.

Het domein is afgesloten voor noodzakelijke onderzoeken ter voorbereiding van het restauratieplan. Toch willen Toerisme Vlaanderen en de gemeente Zemst het rijke verhaal van deze bijzondere plek blijven delen met de inwoners van Elewijt, Zemst en de omliggende regio’s. Met ‘StoriesUnfold’ en de organisatie van de Rubensfeesten werd vorig jaar een nieuwe traditie in het leven geroepen. Die zal in oktober 2025 worden verdergezet met een nieuwe editie van de Rubensfeesten.

De restauratiewerken starten in 2026. Eerst krijgen de neerhofgebouwen een opknapbeurt. Daarna nemen we het kasteel onder handen. De grote opening is voorzien voor 2030.